در قسمتهای مختلف بدن مفصلهایی وجود دارد که وظیفه حرکت دادن را برعهده دارند. این مفاصل به دلایل مختلفی ممکن است دچار خشکی شوند. هرچند این عارضه بیشتر در افراد مسن رخ میدهد ولی برخی جوانان نیز ممکن است با آن روبرو شوند. در این مقاله تمامی دلایل خشکی مفصل و همچنین روشهای درمان آن را مورد بررسی قرار دادهایم تا در صورت بروز این عارضه بتوانید نسبت به درمان آن اقدام کنید.
خشکی مفصل چیست؟
خشکی مفصل دردی است که فرد پس از نشستن طولانی مدت یا بیدار شدن از خواب مشاهده میکند. در بسیاری از موارد این درد پس از کمی تکان خوردن کاهش پیدا میکند ولی در مواردی ممکن است فرد احساس سفت شدن را تجربه کند و درد زیادی را متحمل شود. در چنین شرایطی فرد قادر به حرکت نیست زیرا میزان درد بیشتر از آستانه تحمل فرد است.
دلایل خشکی مفصل
یکی از مهمترین دلایل خشکی مفصل افزایش سن است ولی در برخی از موارد این عارضه دلایل دیگری خواهد داشت که عبارتند از:
چاقی
افرادی که با اضافه وزن روبرو هستند مجبور به تحمل وزن بیشتری خواهند بود که همین امر باعث ایجاد فشار بیشتری روی مفصلهای بدن میشود. علاوه بر این، سلولهای چربی باعث آزادسازی پروتئینهای خواهد شد که باعث ایجاد التهاب میشوند. این عوامل ممکن است هم باعث آرتروز و هم خشکی مفاصل شوند.
حالت خوابیدن
در بسیاری از مواقع مدل خوابیدن در طول شب ممکن است باعث ایجاد خشکی مفصل شود. زمانی که فرد به گونهای میخوابد که ستون فقرات او در یک راستا قرار ندارد و گردن وی در حالت خنثی قرار گرفته ممکن است با احساس درد یا سفتی از خواب بیدار شود. به همین دلیل توصیه میکنیم افرادی که از خشکی مفصل رنج میبرند از خوابیدن روی یک پهلو اجتناب کنند.
ساعت روز
تحقیقات حاکی از آن است که سفتی و خشکی مفاصل ممکن است در صبح و زمانی که فرد از خواب بیدار میشود شدیدتر باشد. همچنین کم خواب و نداشتن خواب با کیفیت نیز میتواند خشکی مفصل را به همراه داشته باشد.
بورسیت
در صورتی که کیسه های ریز پر از مایع در مفاصل به نام بورسا ملتهب شوند؛ این التهاب باعث درد و همچنین سفتی مفاصل خواهد شد و شاهد بورسیت هستیم. این عارضه در هر مفصلی ممکن است رخ دهد، اما در مفاصل بزرگتر مانند: شانه ها، لگن، زانو، مچ پا و آرنج شایعتر است. در بسیاری از موارد بورسیت با استراحت درمان خواهد شد و در واقع فرد معمولاً باید فعالیتهایی را که باعث حرکت زیاد مفصل می شود را کاهش دهد و مدت زمان بیشتری را به استراحت اختصاص دهد.
سن
با افزایش سن دامنه حرکت مفاصل به مرور زمان کم و کمتر میشود در نتیجه انعطاف پذیری مفاصل کمتر و خشکی مفاصل در افراد مسن، بیشتر خواهد شد. همچنین غضروف بالشتکی است که از اتصال بین استخوان های فرد محافظت میکند، نیز شروع به فرسودگی میکند که در چنین شرایطی میتوان شاهد ایجاد التهاب و در نهایت آرتروز بود.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یکی دیگر از انواع آرتروزهای رایج بوده که معمولا در بزرگسالان بین 30 تا 60 سال ایجاد میشود. این عارضه نوعی اختلال خود ایمنی است و افراد مبتلا به آن با حمله بدن به مفاصل، دچار درد و تورم خواهند شد.
رژیم غذایی
استفاده از محصولات حیوانی و لبنی ممکن است باعث خشکی مفاصل مانند نقرس یا آرتروز شود. تحقیقات حاکی از آن است که انتخاب یک رژیم غذایی مدیترانهای یا وگان میتواند باعث کاهش سفتی مفصل شود.
آرتروز
یکی دیگر از بیماریهای شایع که در مفاصل انگشتان، لگن، زانو و گردن ایجاد میشود، آرتروز است. اگر برای درمان آرتروز اقدامات مناسبی نشود، تورم و درد بیشتر میشود و در مواردی نیز در حین حرکت صدای ترک خوردن استخوانها به گوش خواهد رسید.
لوپوس
از جمله بیماریهای خود ایمنی که باعث میشود سیستم ایمنی به بافتهای سالم مانند ماهیچهها و مفاصل حمله کند، لوپوس است. از علائم این بیماری میتوان التهاب، سفتی مفاصل و درد اشاره کرد. تشخیص این بیماری کار دشواری است و برای آن نیز هم درمان خاصی وجود ندارد و علائم به مرور زمان بدتر میشوند.
فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا نوعی بیماری مزمن است که باعث درد فرد در سراسر بدن میشود. خشکی مفصل، یکی از علائم رایج این بیماری بوده و به طور معمول، افرادی که به لوپوس مبتلا هستند، با احتمال بیشتری به این بیماری هم دچار میشوند.
نقرس
نوع دیگر از آرتروز نقرس است که به طور ناگهانی و بیشتر در مردان مشاهده میشود. نقرس به سرعت ایجاد خواهد شد و علائم آن گاهی یک شبه و اغلب در انگشت شست پا ظاهر میشود. برخی از علائم رایج این بیماری عبارتست از: درد شدید، حساسیت شدید و خشکی مفاصل و همچنین تورم و افزایش گرمای مفصل.
روش های درمان خشکی مفصل چیست؟
در صورتی که خشکی مفصل بیشتر از 30 دقیقه به طول بکشد و درد به مرور زمان افزایش یابد، باید برای درمان به پزشک متخصص مراجعه کنید. از جمله روشهای درمان این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
انواع داروهای مسکن
بسیاری از داروهای تسکین دهنده درد، مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی از داروهای رایجی هستند که برای آرتروز مورد استفاده قرار میگیرند و میتوان از آنها برای کاهش خشکی مفصل و میزان درد نیز استفاده کرد.
استروئیدها
در صورتی که التهاب و تورم در مفصل باعث خشکی مفصل شود، از استروئیدها برای درمان استفاده میشود. تورم و التهاب در آرتروز شایع است که کورتیکواستروئیدها موجب کاهش آن میشوند و همزمان نیز با کاهش التهاب، میزان درد و خشکی مفصل هم کاهش پیدا خواهد کرد.
کمپرس سرد یا گرم
استفاده از کمپرس سرد یا گرم، میتواند در کاهش خشکی مفصل و درمان آن تاثیرگذار باشد. چند بار در روز یک کمپرس سرد یا کیسه یخ را به مدت 15 تا 20 دقیقه روی مفصل سفت خود قرار دهید. این درمان به کاهش التهاب یا تورم کمک کرده و دامنه حرکت مفصل را افزایش میدهد. همچنین به منظور شل کردن عضلات و افزایش گردش خون از یک پد گرم کننده، بطری دوش آب گرم یا حمام استفاده کنید.
ورزش کردن
ورزش و فیزیوتراپی ممکن است به افزایش تحرک مفصل و کاهش خشکی آن، کمک کند. علاوه بر این، ورزش کردن به کاهش وزن به شکل طبیعی کمک می کند.
چه زمانی برای درمان خشکی مفصل به ارتوپد مراجعه کنیم؟
همانطور که اشاره شد روشهای مختلفی برای درمان خشکی مفصل مورد استفاده قرار میگیرد اما در برخی موارد بهتر است که هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد و از شدت گرفتن این بیماری جلوگیری کرد. به طور کلی در صورتی که خشکی مفصل و درد آن بیش از 5 یا 7 روز ادامه داشته باشد و درد به مرور زمان بیشتر شد، بهتر است برای درمان، به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
بدون دیدگاه