امروزه دردهای مچ پا و زانو یکی از شایع‌ترین شکایات بیماران در مطب پزشکان است. این دردها می‌توانند منشاهای متعددی داشته باشند اما یکی از علل آن‌ها که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، سندرم ایلیوتیبیال باند است.
سندرم ایلیوتیبیال باند یک اختلال التهابی در ناحیه ایلیوتیبیال یا همان ناحیه‌ای است که تاندون ایلیوتیبیال از آن عبور می‌کند. این سندرم می‌تواند منجربه درد و التهاب در ناحیه مچ پا و زانو شود.
در این مقاله قصد داریم تا با هم به بررسی دقیق این سندرم، علل آن، نشانه‌ها و علائم، روش‌های تشخیص و در نهایت راه‌های درمان آن بپردازیم. پس اگر شما هم از دردهای مبهم مچ پا و زانو رنج می‌برید، حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا بتوانیم راه حلی برای مشکل شما پیدا کنیم.
سندرم ایلیوتیبیال باند چیست؟
سندرم ایلیوتیبیال باند (ITBS) دومین معمول‌ترین آسیب زانو است و به علت التهاب در بخش جانبی زانو ایجاد می‌شود. این التهاب ناشی از اصطکاک بین نوار ایلیوتیبیال و برجستگی جانبی استخوان ران (فمور) است. علائم این سندرم شامل حس سوزش بالای زانو و در بیرون از مفصل زانو، تورم یا ضخامت‌شدن بافت در ناحیه‌ای است که نوار ایلیوتیبیال روی استخوان ران حرکت می‌کند. این سندرم بیشتر با ورزش‌های مانند دویدن فاصله‌های طولانی، دوچرخه‌سواری، بلند کردن وزنه‌ها و آموزش نظامی ارتباط دارد.
مهمترین علائم و نشانه های سندرم ایلیوتیبیال باند
- درد در ناحیه خارجی مچ پا یا قسمت جانبی زانو
- حساسیت و درد هنگام لمس ناحیه ایلیوتیبیال
- درد هنگام فعالیت‌هایی مثل دویدن، پرش و حرکات جانبی
- درد و صدای ترق تروق هنگام حرکت دادن مچ پا
- تورم و قرمزی در ناحیه خارجی مچ پا
- محدودیت حرکتی و خشکی مفصل مچ پا
- ضعف در عضلات اطراف مچ پا
- احساس سوزش و خواب رفتگی در مچ پا
- تغییر شکل ظاهری مچ پا
در موارد شدیدتر ممکن است علائم به ناحیه زانو نیز تسری پیدا کند. تشخیص به موقع بسیار حائز اهمیت است.
علت‌های ایجاد سندرم ایلیوتیبیال باند (ITBS)
حرکاتی که باعث خم و راست شدن زانو می‌شوند مانند دویدن و دوچرخه سواری، منجر به حرکت عقب و جلو باند ایلیوتیبیال روی برجستگی کندیل خارجی استخوان ران می‌شوند و در نتیجه باعث ایجاد سندرم ایلیوتیبیال باند می‌شوند. در ادامه تمامی علت‌های ایجاد این سندرم را بررسی کرده‌ایم:
عادات تمرینی
- نشستن به مدت طولانی در وضعیت لوتوس در یوگا، به ویژه برای تازه‌کارها
- دویدن به طور مداوم روی سطوح مورب
- گرم کردن یا سرد کردن ناکافی قبل و بعد از تمرین
- دویدن بیش از حد در مسیرهای پرشیب
ناهنجاری‌ها در آناتومی پا/پایین تنه
- قوس‌های پا که خیلی بالا یا پایین هستند
- چرخش زیاد پای پایین به علت اضافه‌وزن
- نیروی زیادی که هنگام ضربه زدن به زمین ایجاد می‌شود
- تفاوت در طول پاها
- پایین بودن یا کشیدگی در نوار ایلیوتیبیال
تعادل عضلانی نامناسب
- عضلات محور کمری ضعیف
- عدم فعالیت عضلات چندگانه
- کشیدگی نامتقارن نوار ایلیوتیبیال، که می‌تواند ناشی از عادات مانند نشستن با پاها روی هم باشد
این علل می‌توانند به تنهایی یا به صورت ترکیبی باعث ایجاد سندرم ایلیوتیبیال باند شوند. برای پیشگیری یا درمان، توجه به این عوامل مهم است.
راه‌های درمان سندرم ایلیوتیبیال باند (ITBS)
برای درمان سندرم ایلیوتیبیال باند با توجه به شدت بیماری از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که عبارتند از:
درمان‌های غیر جراحی
- استراحت و کاهش فعالیت: اولین گام در درمان این سندرم استراحت و کاهش فعالیت‌های ورزشی است.
- RICE: استراحت، یخ زدایی، فشار دادن و بلند کردن نوار می‌تواند در کاهش التهاب و درد مفید باشد.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند در کنترل درد و التهاب مفید باشند.
- تزریقات کورتیکواستروئید: در موارد شدید، تزریقات کورتیکواستروئید می‌توانند موقتاً درد را کاهش دهند.
- فیزیوتراپی: تمرینات تقویتی و کششی می‌توانند در بهبود تعادل عضلانی و کاهش تنش بر نوار ایلیوتیبیال مفید باشند.
درمان‌های جراحی
- زبراج (Z-Plasty): این عمل جراحی شامل برش و دوخت مجدد نوار ایلیوتیبیال به شکل حرف Z است تا فشار را کاهش دهد.
- ترمیم نوار ایلیوتیبیال: در مواردی که نوار ایلیوتیبیال آسیب دیده یا پاره شده است.
- برداشتن برجستگی استخوانی: در مواردی که برجستگی استخوانی در ناحیه زانو باعث ایجاد فشار می‌شود.
تغییرات در سبک زندگی
- تغییر کفش: استفاده از کفش‌هایی با پشتیبانی مناسب از قوس پا
- تغییرات در تمرین: مانند کاهش مسافت دویدن یا تغییر در نوع تمرین
این راه‌های درمانی باید تحت نظر یک پزشک متخصص انجام شوند.
نتیجه گیری
در صورتی که با یک یا چند علامت از بیماری سندرم ایلیوتیبیال باند روبرو شدید در کوتاه‌ترین زمان ممکن نسبت به مراجعه متخصص زانو اقدام کنید تا از آسیب به بافت‌های زانو جلوگیری شود و همچنین بتوانید بدون نیاز به انجام جراحی نسبت به درمان این بیماری اقدامات لازم انجام دهید.
بدون دیدگاه