مینیسکها یک نوع غضروف منحنی شکل در مفصل زانو هستند که خاصیت ارتجاعی دارند. این غضروفها در دو جفت (منیسک داخلی و منیسک خارجی) در قسمت بین استخوان ران و ساق قرار دارند و همانند یک بالشتک عمل میکنند که قدرت جذب فشار و توزیع نیروهایی که به زانو وارد میشوند را به خوبی انجام میدهند.
مینیسکها نقش بسیار مهمی در حفظ و حمایت مفصل زانو دارند. آنها با جذب بیش از 50 درصد نیروهای وارد به زانو و افزایش سطح تماس استخوانی، از صدمه رسیدن به غضروف مفصلی و در نتیجه ارتروز (کاهش کیفیت غضروف مفصلی) پیشگیری میکنند. همچنین، مینیسکها نقش مهمی در پایداری مفصل زانو ایفا میکنند و به پایداری مفصل کمک میکنند تا از صدمات و آسیبهای زانو جلوگیری شود.
پارگی مینیسک زانو معمولاً پیآمد پیچ خوردن یا چرخیدن سریع زانوی خم شده است. اگرچه پارگیهای مینیسک در میان بازی کنندگان ورزشهای پربرخورد بسیار شایع است، اما هر فردی در هر سنی ممکن است دچار علایم پارگی مینیسک زانو شود. علت زانو درد می تواند مربوط به پارگی مینیسک باشد.
پارگی منیسک ممکن است هیچ مشکلی برای بیمار ایجاد نکند، حتی ممکن است بیمار نداند مینیسک زانوی او پاره شده اما در بسیاری اوقات این پارگیها موجب بروز علائمی میشوند که زندگی را برای وی سخت میکند، مهمترین این علائم درد زانو، قفل شدن زانو، خالی شدن زیر زانو و تورم گهگاهی آن است.
برای برخی از موارد پارگی شدید یا آسیبدیدگی منیسک زانو، ممکن است نیاز به جراحی باشد. عمل جراحی معمولاً منیسکتومی نامیده میشود که به معنای برداشتن یا ترمیم قسمتهای آسیب دیده یا پارهشده منیسک میباشد. این جراحی به دو صورت پارشیال (ترمیم یا برداشتن بخشی از منیسک) و کامل (برداشتن کل منیسک) انجام میشود، و بسته به وضعیت آسیب و شدت آسیب، نوع و مدت زمان جراحی متفاوت خواهد بود.
هدف اصلی از جراحی منیسکتومی، کاهش درد و بهبود تابآوری و عملکرد زانو است. پس از عمل جراحی، توانبخشی و فیزیوتراپی معمولاً جزء بخشهای مهم در فرآیند بهبود و بازگشت به وضعیت عادی میشوند. با توجه به شدت و نوع آسیب، مدت زمان بهبود و بازگشت به فعالیتهای روزمره ممکن است متفاوت باشد.
همچنین، لازم به ذکر است که در برخی موارد، نیاز به جراحی برای تعمیر منیسک ممکن است کمتر باشد و با استفاده از تراپیهای نیمهتهاجمی (non-operative) و تغییر در الگوهای فعالیتی ورزشکاران، تا حد زیادی بهبود آسیبها و کاهش درد ممکن است اتفاق بیافتد. اما در مواردی که ترمیم منیسک اجتنابناپذیر باشد، جراحی برای حل مشکل معمولاً الزامی خواهد بود.
منیسکتومی روشی است که در آن قسمت پاره شده مینیسک از داخل زانو خارج میشود. خارج شدن قسمت پاره شده مشکلات بیمار را حل خواهد کرد زیرا گیر کردن این قسمت در بین سطوح مفصلی است که موجب قفل شدن زانو و کشیده شدن آن و در نتیجه تحریک بافت سینوویال مفصل و بهدنبال آن درد و تورم زانو خواهد شود.
برای خارج کردن قسمت پاره شده منیسک عمل جراحی باز صورت میگیرد. امروزه برای این کار معمولا از روش آرتروسکوپی استفاده میشود. مسلما خارج کردن قسمت پاره شده منیسک شکل آن را به حالت اول برنمیگرداند اما میتواند مشکلات بیمار را کلا و یا تا حدود زیادی از بین برده و جلوی آسیب های بیشتر به زانو را بگیرد.
یکی از اصلی ترین راههای درمان و بازتوانی در مینیسک زانو انجام تمرینات ورزشی است؛ برای انجام اولین تمرین روی زمین دراز کشیده و آرنج و ساعد را طوری روی زمین قرار دهید که بالاتنه از زمین فاصله بگیرد، زیر مچ پای آسیب دیده یک حوله قرار دهید تا به ارتفاع ۱۵ سانتی متر از زمین فاصله بگیرد.در این حالت عضلات پا شل هستند، سعی کنید با منقبض کردن عضلات زانو را به طرف پایین حرکت دهید. این وضعیت را دو دقیقه نگه دارید و ۳ بار این حرکت را تکرار کنید، چنانچه احساس درد شدید داشتید حرکت را متوقف کنید.
روی زمین نشسته و دستها را در کنار بدن قرار دهید، هر دو پا را دراز کنید، پای آسیب دیده را از زانو خم کرده و به طرف بدن حرکت دهید، زانو به طرف قفسه سینه حرکت کند. این حرکت را در ۳ ست و با هر ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
به فاصله یک دست از دیوار فاصله بگیرید پای آسیب دیده را نسبت به پای سالم عقب تر قرار دهید؛ سپس در حالی که کف دست ها را بر روی دیوار و روبروی سینه قرار داده اید؛ به آرامی بدن را به دیوار نزدیک کنید، تا زمانی که در ناحیه ساق پا کشش احساس شود، در این وضعیت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بمانید، سپس به موقعیت اول برگردید. این حرکت را ۲ بار تکرار کنید. می توانید در طول روز این حرکت را چند بار تکرار کنید.
پشت به زمین به طوری که باسن شما نزدیک به یک در قرار گیرد بخوابید و پاهایتان را روی زمین به حالت کشیده قرار دهید. یک پا را بلند کرده و روی دیوار نزدیک به قاب در قرار دهید. پای دیگر شما باید روی زمین و در کنار در قرار گیرد. در این حال شما باید یک کشش را در پشت عضلات ران خود حس کنید. این حالت کشش را ۳۰-۱۵ ثانیه حفظ کرده و به آرامی به حالت اول برگردید. این حرکت را ۳ بار تکرار کنید. حرکات را برای پای مقابل هم انجام دهید.
به پشت روی زمین دراز کشیده و پا ها را در حالت دراز کش به جلو روی زمین نگه دارید. زانوی سالم را خم کرده و کف پای آن را بر روی زمین قرار دهید. پای دیگر را بدون اینکه زانوی آن را خم کنید مستقیم به اندازه ۲۰ سانتی متر (یک وجب) بالا بیاورید و عضلات ران را منقبض کنید. به آرامی پا را پایین بیاورید. این حرکت را در دو ست و هر ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
پشت به دیوار قرار بگیرد و به اندازه ۹۰ سانتی متر از دیوار فاصله بگیرد، یک توپ فوتبال یا بسکتبال را درپشت بگذارید، میان دیوار و پشت.سپس به آرامی مانند حرکت اسکوات در حالی که هنوز توپ بین بدن و دیوار است به طرف پایین بروید ، زانوها تا زوایه ۴۵ درجه خم شوند، این وضعیت را به مدت ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید. اگر توانای شما بالا رفت این حرکت را در ۲ ست و هر ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
پای آسیب دیده را روی بر روی یک ارتفاع قرار دهید. ارتفاع باید ۷ تا ۱۲ سانتی متر باشد.پای دیگر را صاف بر روی زمین بگذارید.سپس وزن خود را بر روی پای آسیب دیده بیاندازید و بپای دیگر را بلند کنید. این حرکت را به آرامی انجام دهید.در ۲ مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار.
رویروی درب بایستید ، یک کش را به دور مچ پا حلقه کنید و سر دیگر را آن را به در یا و جای دیگری محکم کنید.سپس پا را به عقب ببرید و زانو را خم کنید تا وقتی که عضلات ران درگیر می شوند.این حرکت را در ۲ ست و هر ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
مانند حرکت شماره ۸ کش را به دور مچ پا حلقه کنید اما این بار پشت به در بایستید، پا را رو به جلو و مقداری به طرف بالا حرکت دهید، این تمرین را در ۲ ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
سر پا کنار یک در بایستید بطوری که پای سالم شما به در نزدیک باشد. یک کش را بصورت حلقه در آورده و آن را دور مچ پای دیگر خود بیندازید.
سر دیگر حلقه را یک گره بزنید و گره را لای یک در گذاشته و در را ببندید. بدون اینکه زانو را خم کنید پای دور از در را مستقیم به کنار برده و از پای دیگر دور کنید. این حرکت را در ۲ ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
این حرکت نیز مانند تمرین شماره ۱۰ می باشد. با این تفاوت که این بار پای آسیب دیده کنار در قرار می گیرد. پا را به آرامی به طرف پای سالم حرکت دهید تا زا آن عبور کند. این حرکت را نیز در ۲ ست با ۱۵ تکرار انجام دهید.
بدون دیدگاه