مفصل زانو یکی از پیچیده‌ترین و بزرگ‌ترین مفاصل در بدن است. این مفصل توسط چهار رباط اصلی استحکام و ثبات می‌یابد. رباط‌های طرفی موجود در داخل و خارج زانو (Medial Collateral Ligament و Lateral Collateral Ligament) حرکات جانبی را کنترل می‌کنند و رباط‌های صلیبی (Anterior Cruciate Ligament و Posterior Cruciate Ligament) که مانند شکل X در داخل زانو قرار دارند، حرکت رو به جلو و پشت را کنترل می‌کنند.
رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی پسامیانی (PCL) دو رباط صلیبی اصلی هستند که در مرکز مفصل زانو قرار دارند. رباط صلیبی قدامی مسئول کنترل حرکت رو به جلو است و رباط صلیبی پسامیانی مسئول کنترل حرکت رو به عقب است. این دو رباط با همکاری رباط‌های طرفی به مفصل زانو استحکام و ثبات می‌بخشند.
تعادل و کنترل صحیح این رباط‌ها در مفصل زانو بسیار مهم است زیرا هر گونه نقص در آن‌ها می‌تواند به عوارض و آسیب‌های جدی در مفصل زانو منجر شود. از این رو، حفظ سلامت و استحکام رباط‌های زانو و انجام تمرینات مناسب برای تقویت عضلات اطراف زانو اهمیت بسیاری دارد.
دلايل آسيب رباط های زانو چيست؟
به علت وابستگی زانو به رباط‌ها و عضلات اطراف آن برای حفظ ثبات، زانو به آسیب‌ها و مشکلات مرتبط با استحکام و ثبات خود حساس است. در واقع، زانو یکی از مفاصل پیچیده‌ترین بدن است و وجود رباط‌های صلیبی (رباط صلیبی قدامی و رباط صلیبی خلفی) و رباط‌های جانبی (رباط‌های داخلی و خارجی) در زانو به استحکام و استقرار مفصل کمک می‌کند.
زانو در فعالیت‌های روزمره و ورزشی بسیار استفاده می‌شود و در معرض ضربه‌ها، تغییرات قوه‌ی ناگهانی و فشارهای زیاد قرار می‌گیرد. این ممکن است منجر به کشیدگی و پارگی رباط‌ها، آسیب منیسکوس (غضروف مفصلی)، آرتروز (تریاک) و دیگر مشکلات زانو شود. همچنین، عواملی مانند استفاده نادرست از زانو در فعالیت‌ها، تکراری کردن حرکات نادرست، ناهماهنگی عضلات اطراف زانو و عوامل مرتبط با ورزش ممکن است ریسک آسیب زانو را افزایش دهند.
به منظور حفظ سلامت زانو و پیشگیری از آسیب‌ها، توصیه می‌شود عضلات اطراف زانو را تقویت کنید، فعالیت‌های ورزشی را با تکنیک‌های صحیح انجام دهید، از تجهیزات حفاظتی مناسب استفاده کنید و در صورت بروز هرگونه آسیب، به طور سریع به پزشک متخصص مراجعه کرده و درمان مناسب را دریافت کنید. دلایل اصلی آسیب رباط های زانو شامل:
- نیرو و ضربه مستقیم به زانو
- انقباض عضلانی شدید و ناگهانی ، مثل حركت سریع ناگهانی و یا توقف ناگهانی هنگام دویدن
- حركات چرخشی زانو
- صاف نگه داشتن طولانی مدت زانو
- انتقال ناگهانی كل وزن از یك پا به پای دیگر
درجه بندی آسیب رباط های زانو
در طی آسیب زانو ممكن است رباط های زانو دچار كشیدگی و یا پارگی شوند. پارگی رباط های زانو به صورت جزئی و یا كامل می باشند.
درجه ۱ كشیدگی: در این شرایط رباط ها اندكی تخریب و یا كشیده شده اند. اما هنوز می توانند زانو را با ثبات نگه دارند.
درجه ۲ كشیدگی : در این شرایط ممكن است زانو شل شده و احساس ناپایداری وجود داشته باشد.
- كشیدگی۳: در این شرایط زانو كاملا ناپایدار است و رباط ها ممكن است به طور كامل پاره شوند.
** در گذشته آسیب های بیش تر از یك رباط، سبب می شد كه عمر فعالیت ورزشی بسیاری از ورزشكاران خاتمه یابد، ولی اكنون با انجام اقدامات درمانی مناسب با وجود آسیب های متعدد رباط ها، امكان بازگشت به فعالیت های ورزشی وجود دارد.
علايم آسيب به رباط های زانو چيست؟
- صدای پاپ هنگام آسیب به رباط زانو
- درد زانو
- ورم زانو كه به دلیل خونریزی داخل مفصلی ناشی از آسیب رباط ها ایجاد می شود.
- كاهش دامنه حركتی زانو
- احساس ناپایداری در زانو و خالی شدن زانو حین راه رفتن
- راه رفتن همراه با لنگش
- حساسیت به لمس در اطراف زانو
درمان های مورد نیاز در آسیب رباط های زانو كدامند؟
۱-اولین اقدام درمانی و پیشگیری از آسیب بیش تر به زانو، انجام اقدامات زیر در ۴۸ تا ۷۲ ساعت اول می باشد.
۲- حمایت و خود مراقبتی از زانو آسیب دیده
۳- استراحت دادن كامل زانو در ۴۸ تا ۷۲ ساعت اول بعد از آسیب
۴-استفاده از كیسه یخ هر دو ساعت برای ۱۵ دقیقه به مدت ۷۲ ساعت بعد از آسیب رباط های زانو بسیار مهم و كمك كننده می باشد.
۵- فشردن زانو با استفاده از باندا‍ژ بالا آوردن اندام آسیب دیده جهت كاهش ورم
** بعد از آسیب زانو گرم كردن، ماساژ و دویدن به هیچ بابت توصیه نمی شود.
۲. فیزیوتراپی:
برای بعضی از آسیب های زانو انجام فیزیوتراپی جهت افزایش دامنه حركتی زانو توصیه می شود.
۳. بریس زانو (زانوبند):
بسته به شدت آسیب رباط های زانو ممكن است پوشیدن بریس یا زانوبند توصیه شود. در واقع زانوبند با مفاصل كناری ثبات داخلی خارجی را فراهم می كند.
۴. جراحی: برخلاف آسیب فقط یك رباط زانو، برای آسیب های چندگانه زانو عمل جراحی سریعا توصیه می شود.
بدون دیدگاه